Jesień to sezon zwiększonej zachorowalności na grypę i zakażenia grypopodobne układu oddechowego. Warto wiedzieć, jakie zagrożenia niesie ta choroba, oraz w jaki sposób możemy się przed nią ochronić.
Wiele osób uważa grypę za niegroźne i łagodne zakażenie. Błąd! To właśnie grypa, ze względu na masowy charakter oraz trudną do przewidzenia dynamikę choroby jak również jej powikłania, są jednym z najpoważniejszych zagrożeń zdrowotnych. Coroczne szczepienia przeciw grypie są najlepszą metodą jej zapobiegania. Niestety w Polsce szczepi się zaledwie 7% populacji (w tym około 15% osób z grup ryzyka).
Jeśli nie ma przeciwwskazań zdrowotnych, przeciwko grypie może się zaszczepić każda osoba powyżej 6 miesiąca życia. Badania wykazały, że największe korzyści ze szczepień mają pacjenci, u których istnieje zagrożenie ciężkim przebiegiem choroby, powikłaniami, które najczęściej: dotyczą bakteryjnych zakażeń układu oddechowego oraz zaostrzeniem choroby podstawowej.
W Polsce największa aktywność grypy występuje w okresie od stycznia do kwietnia. Szczepienia najlepiej wykonać w okresie od września do listopada, tak aby przed szczytem zachorowań jak najwięcej osób wytworzyło pełną odporność poszczepienną. Szczepienie dla dorosłych obejmuje jedną dawkę podawaną w postaci zastrzyku domięśniowego.
Szczepienia nie wolno wykonywać w przypadku uczulenia na substancję aktywną szczepionki i na substancje dodatkowe, tj. białko jaja kurzego, formaldehyd lub gentamycynę. Osoby z gorączką, aktywną infekcją, jak również w okresie intensywnego leczenia immunosupresyjnego powinny przełożyć szczepienie na inny termin.
Szczepionki przeciw grypie mogą być podawane razem z innymi szczepionkami. Nie wpływają na działanie leków przyjmowanych przewlekle. Ciąża, szczególnie drugi i trzeci trymestr, oraz okres karmienia piersią nie są przeciwwskazaniem do podawania szczepionki.
Po szczepieniu mogą się pojawić skutki uboczne w postaci przemijających i łagodnych bólów głowy, mięśni, zwiększonego pocenia się, osłabienia, gorączki oraz zaczerwienienia i bolesności w miejscu wkłucia. Bezpośrednio po szczepieniu mogą wystąpić fałszywie dodatnie wyniki badań serologicznych w kierunku wirusa HCV oraz HIV.
Wskazania medyczne:
zdrowe dzieci od 6. miesiąca życia do 5. roku życia – ryzyko ciężkiego przebiegu grypy lub jej powikłań,
dzieci od 6. miesiąca życia oraz młodzież do 18 lat leczone przewlekle preparatami kwasu acetylosalicylowego – ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a podczas zachorowania na grypę,
osoby w wieku > 65 lat bez względu na towarzyszące schorzenia, o ile nie stanowią specyficznych przeciwwskazań do szczepień ochronnych – możliwe powikłania grypy, a nawet śmierć,
dzieci i dorośli, którzy wymagają częstych kontroli lekarskich lub pobytów w szpitalu – zwiększone ryzyko zachorowania,
dzieci i dorośli z przewlekłymi schorzeniami układu sercowo-naczyniowego lub oddechowego, zaburzeniami metabolicznymi, niewydolnością nerek, hemoglobinopatiami lub niedoborami odporności, osoby przed lub po transplantacji – ryzyko zaostrzenia choroby podstawowej oraz zwiększoną częstość powikłań pogrypowych,
pensjonariusze domów opieki, zakładów opiekuńczych i ośrodków dla przewlekle chorych – zwiększone ryzyko powikłań pogrypowych i zgonu,
kobiety planujące ciążę w najbliższym sezonie grypowym, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią (po rozważeniu potencjalnego ryzyka i korzyści) – zagrożenie dla płodu lub noworodka związane z zakażeniem wirusem grypy.
Wskazania epidemiologiczne:
wszystkie osoby, szczególnie powyżej 50. roku życia, które chcą ograniczyć ryzyko zachorowania lub przeniesienia zakażenia, personel medyczny i pomocniczy (w szczególności lekarze, pielęgniarki, personel pomocniczy szpitali, otwartych zakładów opieki zdrowotnej, pielęgniarki środowiskowe), personel zespołów interwencyjnych (pogotowie ratunkowe, straż pożarna, policja, wojskowe służby interwencyjne), personel zakładów opieki długoterminowej, domów opieki i rehabilitacji, pracownicy aptek otwartych, domów dziecka, żłobków i przedszkoli, zdrowe osoby opiekujące się pacjentami z grup wysokiego ryzyka, członkowie ich rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci poniżej 6. miesiąca życia,
pracownicy służb publicznych i osoby przebywające w dużych skupiskach ludzi (np. kierowcy komunikacji miejskiej, członkowie załóg samolotów oraz statków, policja, wojsko, służby więzienne, nauczyciele, przedszkolanki, pracownicy handlu i usług). Ze względów epidemiologicznych i ekonomicznych szczepienia rekomenduje się również w każdym dziale gospodarki, w którym zachorowania wiążą się z absencją wielu osób, co może utrudnić lub uniemożliwić pracę tych jednostek. Dodatkowym wskazaniem do szerokich akcji szczepień jest ograniczenie hipotetycznego ryzyka powstania mutanta wirusa ptasiego i ludzkiego na skutek jednoczesnego zakażenia dwoma typami wirusa u tej samej osoby. Nie można również wykluczyć, że obecnie stosowane szczepionki zapewnią częściową ochronę przed wirusem pandemicznym mającym zbliżoną budowę do wirusa grypy sezonowej.
Profilaktyka
Nasza wiedza na temat szczepień przeciwko grypie jest niewielka. Ta forma profilaktyki, szczególnie u osób z grup ryzyka, powinna być uznana za jedną z najważniejszą w systemie opieki zdrowotnej. Nie zwlekajmy ze szczepieniem i zachęcajmy do tego osoby ze naszego otoczenia.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz