Choroby skóry - łuszczyca

Łuszczyca należy do grupy najcięższych chorób skóry i występuje na całym świecie.
Znana jest od bardzo dawna – jako pierwszy opisał ją Hipokrates. Jej łacińska nazwa – psoriasis – pochodzi od greckiego słowa psora, czyli świąd.
Jest prawdziwym utrapienie wielu ludzi. Według danych wynika, że choruje na nią mniej więcej 2-4% populacji, w Polsce ok. 800 tys. osób. Najczęściej zapadają na nią ludzie młodzi, między 15. a 30. rokiem życia.
Jak do tej pory nie odkryto dokładnych przyczyn występowania łuszczycy, ale niewątpliwie ma ona podłoże genetyczne. Jak wynika z obserwacji, w przypadku obojga rodziców chorujących prawdopodobieństwo wystąpienia łuszczycy u ich dziecka wzrasta do ok. 70%.

Główne objawy łuszczycy
Łuszczyca objawia się zwiększoną proliferacją, czyli szybszym podziałem komórek naskórka. To z kolei prowadzi do wytworzenia wyraźnie widocznych wykwitów grudkowych barwy czerwonobrunatnej, pokrytych srebrzystymi łuskami. Łuski w miarę rozwoju zlewają się w większe placki, które ustępują bez śladu. Czasem po leczeniu w miejscu łusek pozostają bledsze miejsca o charakterze przejściowy. Przeważnie zmiany chorobowe pojawiają się na łokciach, kolanach, w okolicy kości krzyżowej i pośladków, na paznokciach (może być wtedy mylona z grzybicą) i na owłosionej skórze głowy.
Medycyna wyróżnia kilka typów łuszczycy, najpopularniejsza jest łuszczyca zwykła, na którą choruje ok. 90% pacjentów, inne to krostkowa i stawowa.
O wyborze metody leczenia decyduje lekarz, który musi uwzględnić stan kliniczny chorego, rodzaj zmian na skórze, stopień ich nasilenia itp. Niezależnie jednak od wymienionych czynników ważne jest to, że łuszczycą się nie zaraża!

Zahamować łuszczycę
Łuszczyca to choroba przewlekła, o różnym nasileniu. Cechuje się okresami remisji, czyli ustępowania objawów, oraz ich nagłymi nawrotami.
W leczeniu podstawowym stosuje się terapie zewnętrzne, działające na objawy. Nie powodują one jednak trwałego ustąpienia choroby, gdyż jest ona nieuleczalna. Kurację przeprowadza się dwuetapowo. Najpierw stosuje się leki złuszczające, które usuwają łuski, w znacznym stopniu osłabiające, a nawet uniemożliwiające przenikanie w głąb leków przeciwłuszczycowych. Stosuje się wtedy odpowiednie maści, które zawierają kwas salicylowy.
Po złuszczeniu stosuje się preparaty bezpośrednio oddziałujące na nadmierną proliferację i hamujące stan zapalny. Bardzo popularne są maści zawierające kortykosterydy, powinny być one jednak stosowane na ograniczonej powierzchni ciała. Nie należy ich używać na twarzy oraz na rozległych zmianach, ponieważ mogą wystąpić powikłania ogólne, związanych z ich wchłanianiem, a także ewentualny zanik posterydowy skóry. Co ma miejsce zwłaszcza w okolicach fałdów i zgięć stawowych, gdzie lekarstwo zalega i przenika w głębsze warstwy skóry.
Stosunkowo niedawno do leczenia zewnętrznego wprowadzono retinoidy (tazaroten) i pochodne witaminy D3, np. kalcypotriol.
W przypadku łuszczycy skóry owłosionej głowy stosuje się te same leki, lecz w postaci płynów i szamponów. Ze względu na odczuwany przez większość pacjentów świąd i dość znaczne wysuszenie skóry wskazane jest stosowanie emolientów oraz kąpieli natłuszczających.
U osób z lżejszymi postaciami łuszczycy leczenie miejscowe okazuje się wystarczające.

Leki doustne i fototerapia
Do metod wykorzystywanych w leczeniu łuszczycy należą naświetlanie promieniami UV A i UV B, czyli terapia PUV A, fototerapia szerokim spektrum UV A i wąskim spektrum UV B, a także naświetlania laserem ekscymerowym.
W leczeniu ogólnym ciężkich przypadków, podaje się doustnie retinoidy syntetyczne, pochodne witaminy A. Wskazaniem jest łuszczyca krostkowa, stawowa i zwykła – oporna na leczenie zewnętrzne i fototerapię.
W ciężkiej postaci łuszczycy – stawowej i erytrodermii łuszczycowej – podaje się też metotreksat (lek cytostatyczny). Stosuje się go częściej od bardziej toksycznego i mniej skutecznego hydroksymocznika.

Co pomoże, a co zaszkodzi?
Stres doprowadza do nawrotów i zaostrzenia zmian chorobowych, dlatego pozytywny wpływ w niektórych przypadkach wykazuje psychoterapia. Pomoc taką stosuje się w przypadku pacjentów, dla których zmiany skórne są powodem zaburzeń nastroju, depresji, a nawet prób samobójczych.
Do pogorszenia stanu przyczynić się mogą anginy lub inne infekcje czy zakażenia wewnątrzustrojowe.
Ważne są regularne wizyty u stomatologa.
U większości przypadków poprawa lub remisja następuje w lecie, dzięki działaniu słońca. Szczególnie korzystnie działają kąpiele słoneczne nad morzem i kąpiele w samym dobrze słonym morzu. Również do codziennych kąpieli warto dosypywać zwykłą sól.
Przy zaostrzeniach choroby niewskazane jest picie alkoholu czy palenie papierosów.
Warto pamiętać, że stosowanie określonych leków, zalecanych w innych schorzeniach, usposabia do nawrotów choroby bądź przedłuża leczenie. Dotyczy to zwłaszcza leków betaadrenolitycznych, hipotensyjnych oraz niektórych antybiotyków.